Cultuursnuiven

Cultuursnuiven of Cultuurwuiven?
Door Anna Livia de Kort en Maartje Hopmans

Theater Gooiland verraste haar bezoekers decennia lang met een divers aanbod van podiumkunsten. Het complex werd in 2017 nog grondig gerenoveerd, maar gasten konden slechts korte tijd genieten van de vernieuwingen.
In het voorjaar van 2020 werd geconcludeerd dat de theaterprogrammering van Gooiland niet zonder een bijdrage van de gemeente kon blijven bestaan. Die bijdrage kreeg het theater tot vorig jaar. De gemeente Hilversum vond dat het theater in de afgelopen jaren genoeg steun heeft gekregen om van de grond te komen: drie jaar lang ontving het theater subsidie. Door de stopzetting van de bijdrage, was theater Gooiland genoodzaakt haar deuren te sluiten. Het Gooilandcomplex wordt in de toekomst nog wel gebruikt als hotel en locatie voor evenementen en congressen. Aangezien het doek voor het Hilversumse Theater Achterom in 2020 ook viel, heeft Hilversum op dit moment geen groot theater meer over.
Tijd om uit te zoeken hoe het nu staat met het cultuuraanbod in Hilversum. 
Is er ruimte voor verbetering, waar is men al tevreden over en wie is er dan verantwoordelijk voor de uitbreiding van het aanbod: het individu of de gemeente van het dorp?

Cultuuraanbieders en Hilversummers aan het woord

Foto door: Anna Livia de Kort
Filmtheater Hilversum
Christian Taal - Directeur 

“Hilversum heeft een rijke geschiedenis als het gaat om media, muziek en theater. Het huidige aanbod is echter versnipperd en niet altijd vindbaar. Als bewoner moet je gericht zoeken om cultuur op te kunnen snuiven. Aangezien Hilversum tussen culturele hotspots als Amsterdam en Utrecht ligt, wijken bewoners daar snel naar uit. Deze ligging hoeft echter geen bedreiging te zijn. De behoefte aan culturele uitstapjes is er, daar moeten we alleen beter op inspelen.

Als cultuurinstellingen kunnen we nog intensiever samenwerken om Hilversummers te interesseren voor het bijzondere aanbod in de eigen omgeving. Juist ook bewoners die minder vertrouwd zijn met cultuur, bijvoorbeeld door hen op te zoeken met ‘cultuurproeverijen’ in de wijken. Op de plekken waar de mensen vertrouwd zijn.

Bij het filmtheater proberen we het aanbod zo divers mogelijk te maken. Zo organiseren we themavoorstellingen, filmcursussen en een maandelijkse talkshow in samenwerking met boekhandel Voorhoeve.

Ik ben ervan overtuigd dat Hilversum zich kan onderscheiden van andere steden, maar dan moeten we wel meer moeite doen om het cultuuraanbod onder de aandacht te brengen. Samenwerking geeft slagkracht en verbindt. Dan weten de Hilversummers ons nog beter te vinden."

 Foto door: Marcel Molle
Museum Hilversum
Stef van Breugel - Directeur

“Het huidige cultuuraanbod van Hilversum vind ik op dit moment erg veelzijdig en verrassend. Het aanbod in Hilversum strekt zich naar mijn idee in de volle breedte uit. We hebben een mooie bibliotheek, verschillende musea en een muziekschool. Ik denk dat de gemeente er goed aan doet om niet nóg een theater te gaan bouwen in Hilversum. Er zijn voldoende theaters rondom Hilversum waar men naartoe kan gaan.

"We zijn er voor iedereen"

We zijn er als Museum Hilversum voor iedereen. Het is dus niet zo dat we de jongere generatie niet als onderdeel van onze doelgroep zien. We vinden het juist erg leuk om jongeren te gast te hebben. Alleen de tijdsbesteding van deze jongeren ziet er nu eenmaal anders uit dan die van de oudere generatie. Dat betekent overigens niet dat we de ambitie laten varen om meer jongere bezoekers aan te trekken. We zorgen we ervoor dat er voor eenieder wat interessants te bezichtigen is. Het aanbod varieert daarom ook iedere keer.

Ik ben van mening dat het vooral heel goed is van de gemeente dat zij zich niet met de programmering van de  cultuurinstellingen bezighouden. Dat is geen taak die aan hen besteed is. Wel zou de gemeente nóg beter kunnen investeren in samenwerkingen tussen de verschillende cultuurinstellingen."

Hilversummers aan het woord

Foto door: Anna Livia de Kort
Theater Kleintje Kunst
Eugène Mennen - Directeur

"Ik ben geen ambtenaar; ik wil gewoon theater maken"

“Ik heb een bloedhekel aan administratieve rompslomp. Daarom heb ik al jaren geen subsidie meer aangevraagd. Onder andere door goed contact te onderhouden met bezoekers en artiesten, doen we er alles aan om te overleven als klein theater. En eigenlijk redden we het prima zonder geld van de gemeente. Ik ben tenslotte geen ambtenaar; ik wil gewoon theater maken.

Meestal ga ik naar Amsterdam of Utrecht voor een cultureel uitje. Daar is gewoon meer aanbod. Ik bedoel: als je een theater als Gooiland hebt waar niets mee gebeurt, is dat erg zonde. Hierdoor zijn er namelijk in Hilversum geen grote producties of evenementen meer. Dit vind ik merkwaardig en is iets wat echt ontbreekt voor de Hilversummer. Natuurlijk ben ik er stiekem wel blij mee; zolang er geen groot theater is, komen meer mensen naar mij.

Vroeger toen ik in Huizen opgroeide, was er in mijn omgeving veel straattoneel: een vorm van toneel waarbij op straat toneel wordt uitgevoerd. Eigenlijk mis ik dit wel in Hilversum. Straattoneel geeft veel sfeer en maakt het in de buurt levendig."

 
Foto door: Maartje Hopmans
Popodium De Vorstin
Wilco Witte - Directeur

"Hilversum heeft een ontzettend grote cultuuretalage. We huisvesten omroepen, orkesten en koren van de omroepen en  beschikken  over een groot muziekgebouw. Doordat de etalage van ons dorp zo rijk gevuld is, kan de buitenwereld zien hoe goed we het wel niet doen als mediastad. Maar wat heeft de Hilversummer daaraan? De etalage is met zorg en aandacht ingericht, maar de winkel wordt daardoor vergeten.

Hilversum ligt tussen twee metropolen in: Utrecht en Amsterdam. Het is voor de Hilversummer heel gemakkelijk om ervoor te kiezen ergens anders heen te gaan. Daarom denk ik dat we ons moeten onderscheiden in ons aanbod, maar ook dat we af en toe best wat groter mogen denken. Als je kijkt naar de mediasector in Hilversum dan is dat een sector die vol zit met kansen. Er zijn ontzettend veel mensen werkzaam in deze sector. Uiteindelijk wil je niet dat mensen gaan forenzen, maar dat zij zich hier gaan vestigen.

We slijpen het profiel van onze programmering steeds scherper om ook andere doelgroepen aan te spreken. Toch moeten we gaan kijken hoe we de mensen die nu nog niet deelnemen aan cultuur, toch zover krijgen. Daarvoor moeten we samenwerken met andere cultuurinstellingen, drempels verlagen en wellicht moeten we kijken hoe we de cultuur dichter bij de mensen kunnen brengen. Kijken naar het prijskaartje en onze communicatie zijn daarbij belangrijk. Cultuur klinkt nu voor veel mensen vaag, maar als je ze vraagt of ze van dansen houden zeggen ze volmondig ‘ja’. Ik denk dat niet iedereen beseft hoe breed cultuur is en daar kunnen we op inspelen.

We hebben samen met Hilversum marketing en een aantal andere cultuuraanbieders onderzoek gedaan naar de cultuurbehoefte en de beleving van de Hilversummers. Met de uitkomsten kunnen we samen aan de slag om het cultuuraanbod in Hilversum feilloos aan te passen op de wensen van de bewoners."